Katten en stress

Foto’s door Tatiana Rodriguez op Unsplash

Mensen maken zich zorgen over werk, te laten komen voor een brunch, geldzaken en het welzijn van de mensen van wie ze houden. In tijden van stress en zorgen zijn onze katten er altijd voor ons om te kalmeren en ons eventjes op iets anders te focussen – ze weten precies hoe ze stress kunnen verminderen. Maar denken wij er eigenlijk wel eens over na wat mogelijk voor stress bij onze katten kan zorgen?

Stress is geen zeldzaam probleem bij katten. Het zijn van nature vrij bange dieren die niet goed kunnen omgaan met verandering, en er zijn dus allerlei dingen die bij uw huisdier voor stress kunnen zorgen. Het is niet altijd makkelijk om tekenen van stress te herkennen, of het tegen te gaan. Toch is het belangrijk dat u dit probeert, aangezien chronische stress bij katten kan leiden tot zowel gezondheid- als gedragsproblemen.

Wat veroorzaakt stress bij katten?

Stress bij katten is, kort uitgelegd, het gevoel dat er sprake is van een bedreiging, dus niet iets dat feitelijk gevaarlijk is. Vaak ontstaat dit als er iets verandert in het dagelijks leven van een kat, en zelfs een positieve verandering kan door een kat worden opgevat als dreigend.

Het is belangrijk om te achterhalen wat de oorzaak is van de stress die uw kat ervaart. We hebben de meest voorkomende oorzaken ingedeeld in vier categorieën:

• Fysieke factoren

Een ziekte of verwonding die om medische behandeling of medicatie vraag, zal er waarschijnlijk voor zorgen dat uw kat verontrust is. Naast mogelijk pijn of ongemak, kan het ook zijn dat uw kat pillen moet nemen of een kap moet dragen, wat er uiteraard voor zorgt dat het dier zich minder vrij kan bewegen. Een krolse of zwangere kat zal zich gespannen voelen en het is niet mogelijk om haar uit te leggen wat er in haar lichaam gaande is. Naast medische aandoeningen, kan ook vachtverzorging waarvoor het nemen van een bad of het knippen van haren nodig is, voor stress zorgen.

• Omgevingsfactoren

De grootste stressveroorzakers in deze categorie zijn verhuizen of een tijd van huis moeten doorbrengen, bijvoorbeeld in een kennel of tijdens een vakantie. Katten geven de voorkeur aan de veiligheid van het bekende en zullen het dan ook hoogstwaarschijnlijk niet waarderen om te moeten reizen.

Ook weersomstandigheden en verandering van het seizoen kunnen ervoor zorgen dat katten stress ervaren. Dit geldt ook voor een gebrek aan uitdaging in hun huidige leefomstandigheden. Buitenkatten die om wat voor reden dan ook binnen worden gehouden, zullen vaak stress gerelateerde symptomen hebben. Een andere, veel voorkomende omgevingsfactor voor katten, is de aanwezigheid van andere huisdieren, ook andere katten.

• Menselijke factoren

Veel katten ziet de aanwezigheid van een onbekend persoon in hun huis als een gevaar. Dit kan ervoor zorgen dat uw kat bang wordt, of het bezoek nu van tijdelijke aard is, of wanneer er iemand voor langere tijd gebruikt maakt van de logeerkamer. Ook de komst van een baby is voor sommige katten een nachtmerrie.

Vaak ligt het probleem in de verandering van de hoeveelheid aandacht die de kat krijgt. Maar ook teveel worden geaaid of teveel uitdagen tot spelen kan voor evenveel stress zorgen als een plotseling afname van aandacht na de komst van een pasgeboren baby.

• Kattenbak en voeding factoren

Ook een verandering van het soort kattenbakvulling of voer kan bij katten voor stress zorgen, tenzij dit geleidelijk verspreid over een langere periode wordt gedaan. Een nieuwe kattenbak kan voor stress zorgen, net als een ongebruikelijk vieze bak of een gebrek aan voer en water.

Wat kunnen de gevolgen van stress zijn voor een kat?

Alle levende wezens kunnen stress ervaren, ook katten. Plotselinge stress of angst is normaal en kan geen kwaad. Houdt dit echter langer aan en wordt het chronisch, dan kan dit gevaarlijk zijn. Net als bij mensen kan aanhoudende stress leiden tot depressie en een verminderde weerstand. Bij katten zou dit ook astma, allergieën, leveraandoeningen en maagklachten kunnen veroorzaken of triggeren.

Stress kan ook allerlei gedragsproblemen tot gevolg hebben, zoals agressie en het niet willen gebruiken van de kattenbak.

Hoe kan ik zien of mijn kat gestrest is?

Allereerst is het van belang om op te merken dat het volstrekt normaal is wanneer een kat schrikt van een blaffende hond aan de andere kant van het raam of van een plotseling lawaai als iets op de grond kapot valt. U hoeft uw kat alleen maar te helpen als u het idee heeft dat uw huisdier meer stress ervaart dan anders, of als het dier steeds in uiterste staat van alertheid is.

Fysieke symptomen van stress omvatten, maar zijn niet beperkt tot:

• Overgeven en diaree
• Overmatig haaruitval/wassen
• Verandering in het eet- en slaapgedrag
• Lusteloosheid

Wat betreft gedragssymptomen kunt u ook letten op:

• Grote veranderingen in gewoontes en gedrag
• Buiten de kattenbak plassen en sproeien
• Onvoorspelbare agressie naar mensen of andere huisdieren
• Een gebrek aan interesse 
• Overmatig miauwen
• Langdurig verstoppen onder bijvoorbeeld meubels

Als u veranderingen in het gedrag of uiterlijk van uw kat waarneemt, is het belangrijk dat u naar de dierenarts gaat om vast te stellen of de symptomen geen verband houden met een medische aandoening. Stress kan zelf een symptoom zijn van een ziekte, de dierenarts zal u hierover advies kunnen geven.

Wat kan ik doen om mijn kat te helpen?

Het belangrijkste is om te proberen te achterhalen waardoor de stress wordt veroorzaakt. Neem de oorzaken die we hierboven hebben opgesomd door en observeer het gedrag van uw kat in verschillende situaties om vast te stellen of er bepaalde triggers zijn.

Als u heeft achterhaald wat de oorzaak of oorzaken kunnen zijn van de stress die uw kat ervaart, probeer dan het probleem op te lossen. Sommige dingen zijn makkelijker op te lossen dan andere, en in sommige gevallen, zoals bij een verhuizing of introductie van een baby in het gezin, zult u het gewoon tijd moeten geven.

Zorg ervoor dat uw kat een eigen plek heeft waar hij zich terug kan trekken als hij bang of gestrest is. Dit kan een ruimte in huis zijn die weinig wordt gebruikt, of een Maya Nook. Het is belangrijk dat iedereen in huis weet dat de kat niet gestoord mag worden als hij gebruik maakt van deze plek, zodat hij volledig kan ontspannen.

Door tijd met uw kat door te brengen kunt u goed in de gaten houden of het dier zich op zijn gemak voelt. Ook zorgt dit voor uitdaging en sociale interactie, wat uw kat zal helpen om met eventuele stress om te gaan. Dit kan in de vorm van spelen met een catnip speeltje of bij u op de bank relaxen, laat uw kat kiezen.

Iets anders om bij stil te staan is dat uw kat sterk wordt beïnvloed door uw welzijn. Als u gespannen bent dan is het waarschijnlijk dat uw kat dit ook ervaart. En andersom geldt dit ook, als u ontspannen bent zal uw kat ook minder geneigd zijn alles om hem heen als bedreiging te zien. Het is uiteraard makkelijker gezegd dan gedaan om stress en angst te stoppen, maar misschien kan de wetenschap dat uw gesteldheid van invloed is op de mentale gezondheid van uw huisdier u ertoe aanzetten manieren te vinden om uw eigen leven minder stressvol te maken.

This entry was posted in Katten