Wat vertellen de eieren van jouw kippen?

Eieren zijn geweldige, voedzame cadeautjes van de natuur die kippen teruggeven aan hun verzorgers. Ze zijn er in allerlei maten, kleuren en soms zelfs vormen, maar soms kan hun verschijning de verzamelaar enorm verrassen. Van normaal tot niet zo normaal: wij behandelen het allemaal in onze gids ‘Wat vertellen de eieren van jouw kippen?’

WAAROM ZIEN KIPPENEIEREN ER SOMS VREEMD UIT?

Een ei kan om verschillende redenen een afwijkende vorm hebben. Jonge kippen leggen vaak een of twee afwijkende eieren, voordat ze hun normale vorm aannemen. Ook stress in het kippenhok kan leiden tot misvormde eieren. Dit komt meestal doordat een hen haar ei wil leggen, maar de ruimte in de nestkast wordt ingenomen door een andere hen.

Misvormde eieren kunnen langwerpig zijn of een een dun, puntig uiteinde hebben. Soms zien ze er wat grof uit, of hebben ze verdikte banen die over het midden van het ei lopen. Steeds geldt dat het ei in de schaal in orde is en volledig veilig is om te eten.

Een bolvormig ei is meestal een teken van een licht calciumtekort. Voor de vorming van een rond ei is minder calcium nodig dan voor een ovaal ei.

WAAROM LEGGEN KIPPEN GESPIKKELDE EIEREN?

Sommige kippenrassen leggen altijd gespikkelde eieren. Als een kip die normaal gesproken eieren zonder spikkels legt, plotseling gespikkelde eieren produceert, kan dit verschillende oorzaken hebben. De hen kan om een of andere reden gestrest zijn geweest terwijl het ei zich vormende. Of misschien is er iets veranderd in het pigmentproducerende deel van haar legsysteem.

Spikkels zijn vaak het gevolg van overmatige calciumproductie. Als dit zich voordoet is dit meestal aan het begin van de winter. Sommige eieren hebben een gemarmerd patroon in plaats van spikkels.

De spikkels zijn meestal glad, maar kunnen ook verhoogde vlekken zijn van overtollig calcium. Soms doet dit zich voor in de vorm van strengetjes, terwijl de rest van het ei er standaard uitziet. Dit kan ook verband houden met uitdroging. Zorg ervoor dat uw kippen altijd voldoende water hebben en dat een schuwere kip er door de andere kippen niet van wordt weerhouden om te drinken.

WAAROM HEBBEN KIPPENEIEREN SOMS EEN WITTE RING?

Van opzij gezien heeft een eierschaal met deze merkwaardige eigenaardigheid een dikke, witte ring. De witte ring wordt meestal veroorzaakt door een onderbreking in de vorming van de eierschaal. Dit is vaak het gevolg van stress of wanneer een tweede ei het interne productielijn binnenkomt.

Het tweede ei dat in dit proces wordt geproduceerd, heeft meestal een afgeplatte kant. In het beginstadium van de schaalvorming is dit ei tegen het eerste ei gebotst en ‘geplet’.

WAAROM ZIJN KIPPENEIEREN SOMS GERIMPELD?

Een rimpelige eierschaal kan een teken zijn van stress of ziekte, maar is meestal het gevolg van een erfelijke aandoening. Soms zullen ook oudere kippen rimpelige eieren gaan leggen. De groeven misvormen het ei en dit ziet er misschien wel het vreemdst uit van alle ei-rariteiten.

De rimpels zien er soms uit als scheuren in de schaal. Dit zijn inderdaad scheuren die zijn ontstaan tijdens de vorming van het calcium, maar die door de kip zijn gerepareerd door ze met calcium te bedekken. Vaak is de onderliggende oorzaak stress of ziekte. Toch kan het ook gewoon het gevolg is van een tweede ei dat tegen het eerste is ‘gebotst’.

WAAROM HEBBEN EIEREN SOMS TWEE DOOIERS?

Veel mensen zullen het ermee eens zijn dat de dooier het lekkerste deel is van het ei. Een dubbele dooier in de pan is dus een aangename verrassing!

Er zijn hennen die elke keer een ei met een dubbele dooier leggen. Dit komt door een genetische eigenaardigheid waarbij steeds twee dooier worden vrijgegeven, in plaats van een. Het aantal hennen waarbij dit het geval is, is maar klein en er is geen ras ontwikkeld dat het voor elkaar krijgt om elke keer een ei met een dubbele dooier te leggen.

Toch kunt u, zou u dat willen, elke dag genieten van een ontbijt met twee dooiers. Misschien heeft u ze wel eens in de schappen van bepaalde supermarkten zien liggen, de zogenaamde ‘super eieren’ met dubbeldooiers. Ze zijn duurder dan eieren met één dooier en worden gelegd door jonge vogels, niet door een mythisch dubbeldooier-kippenras. Dit is noemenswaardig, omdat een zoektocht op Google misschien zal leiden tot interessante informatie over het bestaan van een dergelijk ras. Toch bestaat het -nog – niet!

Mensen die kippen houden en een dubbele dooier tegenkomen, zal misschien zijn opgevallen dat deze eieren vrijwel altijd worden gelegd door jonge hennen. Kippen die net zijn gaan leggen produceren een klein ei, of twee, en vervolgens een aantal eieren met twee dooiers. Hierna zal hun lichaam zich reguleren naar een legpatroon van vier of vijf eieren per week. Na deze vroege legfase zal het maar zelden gebeuren dat een kip een ei met twee dooiers legt, hoewel sommige hennen eieren met dubbeldooiers gaan leggen naar het einde van hun ei-producerende leven toe. Indirect bewijs doet vermoeden dat de rhode island red, oxford brown, sussex en leghorn een relatief grotere kans hebben om een ei met een dubbele dooier te leggen dan andere kippenrassen.

Waarom leggen kippen soms minder eieren?

Ras, leeftijd, gezondheid en de tijd van het jaar kunnen allemaal een effect hebben op de hoeveelheid eieren die een kip legt. Onder de vele verschillende kippenrassen die beschouwd worden als goede legkippen (kippen die tot 300 eieren per jaar leggen), vinden we onder andere de:

• Rhode Island Red
• Australorp
• Leghorn
• Marans
• Ameraucanas
• Orpington

Sierkippen en kleinere kippenrassen leggen over het algemeen wat minder eieren, waarbij sommige er zelfs maar een paar per maand leggen.

Afhankelijk van hun genen, zal een kip vanaf de leeftijd van zes maanden, elke 24 uur ovuleren (een eierdooier loslaten). Als de eierdooier losgelaten is, duurt het 19-20 uur voordat hij gevormd is en volledig omhuld wordt door de eierschaal. Nadat het ei gelegd is, herhaalt dit proces zich; goede leggers kunnen binnen één uur alweer ovuleren. Een kip zal de eerste twee jaar de meeste eieren leggen. Na deze periode zal de eierproductie elk jaar 10-20% dalen.

Kippen die zich niet goed voelen of ondervoed zijn, zullen minder frequent eieren leggen. Onenigheid in de toom, ontoereikende voeding en overbevolking zijn stressoren die hun tol kunnen eisen van de eierproductie. Zorg ervoor dat de kippen te allen tijde toegang hebben tot schoon water en kwaliteitsvoer, zodat ze de calorieën en voeding krijgen die ze nodig hebben. Met de toevoeging van granen en snoep voor kippen, én gezonde kliekjes uit eigen keuken, of veilige voeding uit de tuin zal de kippen ook een voedingsboost geven.

Kippen zullen uiteindelijk minder eieren leggen, of helemaal stoppen met het leggen van eieren in de winter. De ovulatiecyclus van een kip wordt beïnvloed door het aantal uren daglicht, dus als de dagen korter worden, kan de eierproductie ook verminderen. Dit is een natuurlijke reactie op de veranderende seizoenen, want de kip zal haar energie nodig hebben om warm te blijven. De kippen zullen weer een normaal legschema krijgen als het lente is en de dagen langer worden.

Een ander seizoen waarin de eierproductie wat minder kan worden, is dat van de rui. Tijdens de rui verliezen de kippen de oude veren en krijgen ze nieuwe. Ruien gebeurt tijdens de herfst om de kip voor te bereiden op de winter. Als de dagen korter worden, zullen de kippen hun veren verliezen en vervangen met een compacter verenpakket dat ze warm houdt. De rui kost veel energie, dus de kippen zullen 8 tot 16 weken vakantie nemen van het eieren leggen. Er zat een aantal dingen die je kunt doen om de kippen door de rui heen te helpen , zodat ze wat verlichting krijgen tijdens het rui-seizoen.

Waarom leggen kippenrassen eieren van verschillende kleuren?

Je hebt witte en bruine eieren vast al eens gezien, maar sommige kippen kunnen groene, blauwe en zelfs roze eieren leggen. Maar wat zorgt voor die kleurvariaties?

De genen bepalen welke kleur de eieren hebben. Sommige kippenrassen hebben een ‘’standaardkleur’’. Je kunt er bijvoorbeeld vanuit gaan dat Leghorns witte, Orpingtons bruine en Ameraucanas blauwe eieren leggen. Maar verschillende kleuren zoals olijfgroen komen meestal van ‘hybride’ kippen die bestaan uit een combinatie van blauwe en bruine genen. Als je een Orpington (met genen voor bruine eieren) fokt met een Ameraucana (met genen voor blauwe eieren) en zo krijg je dan een ‘’olive egger’’ die groene eieren legt. De kleur van de eieren moet per kip die hem legt, consistent zijn en eieren met verschillende kleuren eieren zijn dus niet erg, maar wel als een kip plotseling een ei van een andere kleur produceert.

Alle eieren zijn eerst wit, maar de kip die hem gelegd heeft, voegt pigment toe tot ze gelegd worden. Dit pigment kleurt alleen de schaal en dringt niet door tot het membraan. Dus voor groene eieren en ham heb je nog steeds een potje kleurstof nodig!

Andere rassen die kleurrijke eieren leggen zijn onder andere de Rhode Island Red, Plymouth Rock, Wellsummer en Marans. Hybride kippen (die gefokt worden door middel van selectieve selectie), zoals de Olijflegger en de Easter Egger, kunnen eieren in allerlei kleurvariaties produceren, afhankelijk van hun genen.

Pro tip: als je wil weten welke kleur eieren een kip legt, kijk dan eens naar hun oorlellen. Kippen met witte oorlellen, leggen witte eieren en kippen met rode lellen, leggen bruine eieren. Deze techniek is alleen niet zo accuraat voor eieren met een ander pigment (blauw, groen of roze), omdat hybride kippen verschillende kleuren oorlellen hebben. Maar het is nog steeds leuk om te kijken of je voorspelling klopt bij jouw toom.

Waarom hebben de eieren van mijn kip een dunne schaal, of helemaal geen schaal?

Heb je je tijdens het verzamelen van de eieren weleens verbaasd omdat je een naakt ei vond? Eieren met een dunne schaal of geen schaal voelen als deels gevulde waterballonnen en het kan nogal verontrustend zijn om zo’n ei te vinden in de nestlade. Deze vreemde, sponzige eieren worden gelegd zonder schaal en hebben slechts het membraan. Dit komt het meest voor bij kippen die veel eieren leggen, omdat hun lichaam de productie van eigeel niet kan bijhouden. Meestal leggen ze een goed ei, en het ei zonder schaal komt enkele uren later.

De meest voorkomende reden van dunne of missende schalen is een dieet met weinig calcium. Een waarschuwingssignaal dat voorafgaat aan een missende schaal, zijn dunne schalen. Let dus op als de eieren plotseling veel makkelijker te breken zijn, of als je gebroken eieren in de nestlade vindt. Er is veel calcium nodig voor een goede eierdooier, zorg dus voor kwaliteitsvoer met extra calcium. Merk je dat de schaal dunner is, of dat er een ‘’naakt ei’’ in het hok ligt, geef de kippen dan wat extra supplementen zoals stukjes oesterschaal of calcium. Je kunt de schaal ook bewaren en vergruizen en dit over de voeding van de kippen strooien. Wees er zeker van dat je geen grotere schaal aan de kippen geeft, omdat ze daardoor een smaak voor eieren kunnen ontwikkelen waardoor ze de eieren in de nestlade gaan opeten.

Geef jouw kippen een boost om de schaal te versterken met supplementen voor kippen , zodat je er zeker van bent dat ze alle nodige vitaminen en mineralen binnenkrijgen. Als bonus worden supplementen zoals Omega-3 aan het ei doorgegeven en dus aan jou wanneer je ze opeet!

VOORKOMEN DAT KIPPEN HUN EIEREN OPETEN

UW KIPPEN VERVELEN ZICH

Het kan zijn dat uw kippen zich vervelen en daarom hun eieren eten. Verveling bij kippen kan optreden als ze ofwel niet genoeg ruimte hebben om rond te scharrelen, of als ze geen accessoires hebben om zich mee bezig te houden.

Een gelukkige hen heeft minimaal 1 vierkante meter ren-ruimte nodig, maar 2 vierkante meter of meer (per hen) heeft de voorkeur. Kippenspeelgoed is ook een goede manier om kippen bezig te houden. Zo is er bijvoorbeeld Omlets Pendant Peck Toy, een interactief en interessant voerspeeltje. Een Peck Toy draagt bij aan het gedrag van de toom en het zorgt voor de nodige mentale uitdaging.

UW KIPPEN ZIJN UITGEDROOGD

Als kippen hun eigen eieren eten, kan dit er ook op duiden dat ze zijn uitgedroogd. Omdat eieren een grote hoeveelheid water bevatten, kunnen uw kippen hun eigen eieren gaan eten om de nodige hoeveelheid vocht binnen te krijgen.

Om dit gedrag te stoppen, is het van belang dat uw kippen altijd vers water tot hun beschikking hebben. Tijdens de warmere zomermaanden hebben kippen veel meer water nodig. U kunt wat ijs (bevroren water) aan hun drinkbak toevoegen om ervoor te zorgen dat ze goed gehydrateerd blijven.

UW KIPPEN HEBBEN EEN VITAMINETEKORT

Ook een vitaminetekort kan ertoe leiden dat kippen hun eieren gaan eten. Het dieet van uw kip is van groot belang voor hun welzijn. Een dieet dat niet volstaat zorgt voor tekorten. Naast het eten van eieren, kunnen gebroken eieren ook een aanwijzing zijn dat uw kippen een tekort hebben in hun voeding, namelijk een calciumtekort.

Het is belangrijk dat uw kippen een uitgebalanceerd dieet te voeren met voldoende eiwitten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Ook als uw kippen vrij kunnen rondscharrelen is het belangrijk om ze voer van goede kwaliteit geven. Voor voldoende calcium is het aanbevolen om grit aan het voer toe te voegen, wat bovendien de spijsvertering bevordert. Ook kunt u uw kippen gemalen eierschalen voeren, of gemalen oesterschelpen.

NESTKASTEN

De nestkast moet een veilige ruimte zijn voor uw kippen. Het eten van eieren kan optreden wanneer uw kippen zich niet op hun gemak voelen in hun nestkast, bijvoorbeeld door de nestvulling of doordat uw kippen aan te veel licht worden blootgesteld.

Zorg ervoor dat de nestkast voldoende en comfortabele nestvulling bevat. Er zijn verschillende soorten verkrijgbaar, dus als u merkt dat uw kippen de huidige nestvulling niet fijn vinden, probeer dan een andere. Houd het nestmateriaal schoon door het wekelijks te vervangen en mest te verwijderen. Eglu kippenhokken zijn makkelijk schoon te maken, en voorzien van een geïntegreerde, ruime nestkast.

EEN BANGE OF GESTRESTE KIP

Als kippen hun eieren eten kan dit ook worden veroorzaakt door stress of angst. Stress kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door optillen, een nieuwe omgeving, de introductie van nieuwe kippen, hitte of regelmatig bezoek van roofdieren. Sommige stress-factoren zijn makkelijker op te lossen dan andere. Wordt de stress bijvoorbeeld veroorzaakt door optillen of de introductie van nieuwe kippen, lees dan voor meer informatie Omlets kippengids.

Omlet en de eieren van jouw kippen

Hoe meer liefde, aandacht en zorg je besteed aan de setup en de interacties met jouw toom, hoe lekkerder en gezonder de eieren zullen zijn. Kippen die in schone, veilige kippenhokken worden gehouden, zullen regelmatiger en zonder problemen eieren leggen. De vreugde en het gezelschap dat je oogst door de goede relatie met jouw kippen, gaat gepaard met een constante aanvoer van eieren die je in jouw keuken kunt laten zien – Het is de visuele herinnering aan de band met jouw toom.

This entry was posted in Kippen